جورجو وازاری (نقاش، معمار و تاریخ نگار هنر ایتالیایی)(قسمت دوم) وازاری در پیشگفتار های خود توضیح می دهد که او نمی خاسته فقط سیاهه ای از آثار هنری و جایگاه آنها ارائه نماید (هرچند این اطلاعات را نیز در اختیار خوانندگان می گذارد) بلکه در عوض دو هدف اصلی را پی گرفته است: نخست «متمایز […]

اغلب از جورجو وازارای به عنوان پدر تاریخ هنر یاد می شود. او که خود نقاش و معمار نیز بود بیش از هر چیز دیگر به سبب تالیف کتاب زندگینامه ها شهرت یافته است.

پیترو آرتینو (نویسنده ایتالیایی)(قسمت دوم) پائولو پینو نظریه پرداز هنر و نقاش ونیزی شاگرد جوانی جیرولامو ساولدو هنرمند برشایی که عمدتا در ونیز به کار پرداخت بود. رساله گفتگو در باب نقاشی اثر پینو که در ۱۵۴۸ در شهر ونیز انتشار یافت، نخستین اثر انتشار یافته در ونیز درباره ی نظریه ی هنر بود. در […]

پیترو آرتینو (نویسنده ایتالیایی) حوالی نیمه شده شانزدهم تب و تاب نگارش درباره ی هنر در ونیز بالا گرفت. این آثار بخشی از انبوه نوشته های در حال تکوینی بودند که به زبان ایتالیایی و نه لاتینی درباره ی موضوعات متنوع غیر دینی نظیر عشق، زیبایی، زنان ، موسیقی و اداب طبقات مختلف اجتماعی انتشار […]

میکلانژ (میکلانجلو بوئوناروتی)(قسمت دوم) میکلانژ بر مفهوم وحدت و یکپارچگی هنری تاکید تازه ای داشت. مباحث رایج در هنر سده ی پانزدهم ایتالیا در خصوص مجسمه سازی کاربرد ابزارهای مکانیکی را که ساخت قطعه قطعه و نیز چند نفری مجسمه ها را به کمک گروه های بزرگی از پیکره تراشان ممکن می ساختند بیش از […]

مآخذ اولیه ی آرای میکلانژ درباره ی هنر اشعار اویند تنها شمار معدودی از نامه های بسیارش به زیبایی شناسی ارتباط می یابند

لئوناردو داوینچی (هنرمند، مهندس، دانشمند و نویسنده ایتالیایی)(قسمت دوم) زمینه هایی که بیشترین رابطه ی مستقیم را با لئوناردو در مقام نقاش دارد خصوصا در بررسی هایش درباره ی تناسب کالبدشناسی، نورشناسی، مناظر و مرایا و حرکت و در نوشته های منتخبش که با عنوان رساله ای درباره ی نقاشی معروف گشته است. شیوه هاییتجربی […]

لئوناردو داوینچی یکی از بنیان گذاران سبک دوره ی علیای رنسانس در نقاشی بود.

لئون باتیستا آلبرتی (معمار و نویسنده ی ایتالیایی)(قسمت دوم) آلبرتی پس از آنکه از روش های عملی کارگاه های آن زمان به خاطر تقریبی بودن بیش از حدشان انتقاد می کند شیوه ای برای پدید آوردن فضا در نقاشی ارائه می نماید این شیوه با وجود مبنای بصری مجازی خود نمایانگر مبنای بصری قابل اثباتی […]

از مرگ آلبرتی در ۱۴۷۲ چندی نگذشته بود که کریستوفورو لاندینو فیلسوف و محقق ایتالیایی او را دز شمار «دانشمندان علوم طبیعی فیزیک دانان» جای داد

لورنتسو گیبرتی (هنرمند و نویسندۀ ایتالیایی)(قسمت دوم) گیبرتی درباره ی شماری از هنرمندان و آثار هنری ای که به آنها با چشم هنرمندی دست اندرکار نظر افکنده تیزبینانه و بدیع است، همچون وصفش از تادئو گادی به عنوان «مردی با قوه ی ابتکار ذاتی ستودنی » و کسی که «فرهیخته ترین» نیز بود. برداشت تادئو […]

لورنتسو گیبرتی زرگر سر آمد و سازنده ی برجسته ی مجسمه های مفرغی بود که در نیمه ی نخست سده ی پانزدهم در فلورانس به کار پرداخت.

توماس اکویناس (توما آکوینی) فیلسوف و متکلم ایتالیایی (قسمت دوم) آکویناس تا حدی از موضوع پیوند ویژه ی زیبایی و هنر آگاه بود. مثلا او چنین نوشته است؛ «تصویری زیبا خوانده می شود که چیزی ولو چیز زشتی را به طور کامل بازبنمایند» به موجب این عبارت زیبایی (کمال، تناسب و وضوح) از مهارت نقاش […]

فلسفه مدرسی در سده های سیزدهم و چهاردهم میلادی رونق یافت. و از آن زمان با دوره هایی از تجدید حیات به خصوص در سده های شانزدهم و هفدهم و دوباره در اواخر سه های نوزدهم و بیستم رو به رو شد.

فلسفه اورلیوس آوگوستین (قسمت دوم) از منظر سنت کهن افلاطونی اگر جهان همچون اثری هنر و خداوند چون هنرمندی متعال شمرده می شد، ابدا غریب و شگفت انگیز نبود. درواقع حرکت منظم اجرا سماوی جز جلوه ی نمایانی از هماهنگی الهی که همان جوهره ی زیبایی است نبود. بنابراین جای شگفتی نیست که آگوستین بارها […]

در میان آثار فراوان آگوستین هیچ یک به طور خاص به نظریه ی زیبایی شناسی اختصاص نیافته است، مگر نخستین اثرش درباره ی زیبایی با عنوان زیبایی و تناسب (که تقریبا بی درنگ مفقود گشت) و رساله ی متقدم دیگری درباره ی موسیقی

فلسفه ی فلوطین (قسمت دوم) ابتدایی ترین داوری ها درباره ی ذوف از لذتی که آدمی از دیدنی ها و شنیدنی ها چه در طبیعت و چه در در هنر می یابد منشا می گیرد. فلوطین که دیدگاه غنوسی را مبنی بر آنکه این جهان حاصل نیرو بشر است نمی پذیرد، دلبستگی به دیدنی ها […]

فلوطین مؤسس مکتب نوافلاطونی و نویسنده ی کتاب نه گانه ها چهره ی شاخصی در تاریخ فلسفه ی غرب است.

ارسطو فیلسوف یونانی (قسمت دوم) اگر قرار باشد نمایش ماهیت راستین خود را به مثابه هنر جلوه گر سازد باید شخصیت تابع و پیرو پیرنگ باشد، چنان که در تصویر های دیداری رنگ تابع شکل است. شیوه ی تالیف بازنمایی پیرنگ آشکار می سازد که محاکات را نمی توان چون آینه ای در برابر جهان […]

بوطیقای ارسطو رساله ای است نه پیرامون فلسفه ی هنر یا زیبایی شناسی بلکه درباره ی فن شعر یا به بیان دقیق تر درباره ی نمایشنامه ی تراژدی دست کم در متنی که به دست ما رسیده است

افلاطون فیلسوف یونانی (قسمت دوم) بخش اعظم تاریخ هنرهای دیداری را بر مبنای نحوه ی واکنش هنرمندان و نظریه پردازان هنر در برابر آرای افلاطون درباره ی بازنمایی که در بند پیشین بدان اشاره رفت می توان فهمید یکی از این واکنش ها موافقت کمابیش کلی با آن آرا است، ولی در عین حال کوشش […]

محاوره های افلاطون حاوی نخستین مباحث موجود درباره ی هنر است که فیلسوفی غربی آن را ارائه کرده است.

بررسی و کند و کاو در حالات و کیفیات روحی هنرمند و شناخت نیازهای عاطفی و روانی او که در آفرینش آثار هنری نقش ویژه ئی دارند مقوله ئی است گسترده که در این مختصر تنها به اشاراتی به آن بسنده خواهم کرد.

اصل واژه ی استتیک که آنرا زیبائی شناسی هنری می نامیم از کلمه یونانی «استتکیوس» یه معنی توانایی دریافت به کمک حواس گرفته شده است.

واژه ی فرهنگ در زبان فارسی از دو جزء (فر) و (هنگ) تشکیل شده که (فر) به معنای کشیدن، که معنای لغوی این واژه بالا کشیدن و برکشیدن است.

انسان همواره با تلاشی خستگی ناپذیر رو به سوی کمال خویش دارد بیش از آنچه هست طلب می کند

طول اتفاقات و روی دادهای زندگی بشر و فاصله بین آنها را زمان می نامیم. کلماتی از قبیل: قبلا، بعدا، در مدت، هم زمان، سریع، آهسته، تکرار، توالی و تسلسل، تناوب و امثال اینها با مفهوم زمان ارتباط دارند.

خورشید که منبع اصلی نور به شمار می رود به کلیه اشیاء می تابد و باعث می گردد که ما بتوانیم رنگ، شکل، بافت و حرکت آنها را ببینیم

آنچه در طبیعت و جهان هستی یافت می شود، به طور مداوم در حال تغییر است، انرژی هائی چون انرژی امواج انرژی الکتریسته و یا انرژی شیمیائی و غیره در یک مدار پایان ناپذیر از حالتی به حالت دیگر تغییر می یابند.